رسم بر آنست که آیین ها و جشن ها و رسم ها را از آن ادیان و ایزدان کرده اند ،یا شاها ن و شاهنشاهان ،اما نیک می دانیم که این جشن ها را مردمان آغاز کرده اند و همیشه هم از آن مردمان است ،مثل نوروز ،مهرگان ، تیرگان ، سده ،یلدا ،سیزده به در و مانند آن که مردم در آن ، طبیعت یا کار بر زمین و یا برداشت محصول را جشن می گیرند
و برخلاف شعر منوچهری دامغانی تنها جشن بزرگان و خسروان نیست ،اگر نه آنها هم مثل همان خسروان بر باد می شد وهمراه با آنان به فراموشی می رفت اما می بینیم که چنین نشد و چنین نیز نخواهد شد. پس نوروز جمشیدی یا مهرگان فریدونی بیش و پیش از همه از جشن های مردمی هستند و همیشه از سوی مردم و برای مردم جشن گرفته می شوند تا طبیعت و زمین و فرهنگ ایرانی را پا س دارند
و برخلاف شعر منوچهری دامغانی تنها جشن بزرگان و خسروان نیست ،اگر نه آنها هم مثل همان خسروان بر باد می شد وهمراه با آنان به فراموشی می رفت اما می بینیم که چنین نشد و چنین نیز نخواهد شد. پس نوروز جمشیدی یا مهرگان فریدونی بیش و پیش از همه از جشن های مردمی هستند و همیشه از سوی مردم و برای مردم جشن گرفته می شوند تا طبیعت و زمین و فرهنگ ایرانی را پا س دارند
مهرگان از واژه مهر یا میترا به مفهوم دوستی وپیوند و پیمان و پیوست و عشق و عاطفه می اید ، و فروغ...
و پسوند گان در آن به معنی جشن است که ایرانیان باستان در هر فرصتی بدان می پرداختند..تا طبیعت و کار و کوشش را ارج نهند
از ٤٠٠٠ سال پیش و در آغاز زمستا ن پنج ماهه ی تقویم ایرانیان
مهرگان در روز مهراز ماه مهر جشن گرفته می شد که برابر ١٦ مهرماه است یا ٨ مهر فرنگی .و با دگرگونی تقویم
به روز دهم مهرماه هم اطلاق شده و به همین دلیل از یک روز تا یک هفته آیین های آن ادامه داردکه روز آغازین آن مهرگان عا مه ، و روز پایانی ان مهرگان خاصه خوانده می شود .پیش تر البته مهرگان تا ٣٠ روز هم جشن گرفته می شد و در ٦ پنجه:یا دوره پنج روزه
پنجه ١- پادشاهان
پنجه ٢- اشراف و بزرگان
پنجه ٣- خادمان پادشاه
پنجه ٤-ندیمان
پنجه ٥ - مردم
پنجه ٦- شبانان
روز مهر و ماه مهر و جشن فرخ مهرگان
مهر بفزای ای نگار ناز چهر مهربان
مهربانی کن به جشن مهرگان و روز مهر
مهربانی به به روز مهر و جشن مهرگان
-مسعود سعد سلمان
روز مهرگان روز برابری کیهانی یا اعتدال خریفی= خزا نی است که شب و روز برابر می شود و روز راحت و استراحت کشاورزان و نوروز پاییزی مردمان است ،و برداشت با ر و بر و محصول زمین ...و ناصر خسرو می گوید:
نوروز از مهرگان اگر چه
هر دو زمانند اعتدالی .
مهرگان که روز زایش خورشید است همچنین روز پیروزی فریدون ثبت شده است بر بیوراسب ضحاک ماردوش یا خودکامه ی ده هزار اسب ،و ایرانیان در این روز جامه ی ارغوانی بر تن می کردند و با مقام مهرگانی به شور و حال ارغشت می کردند و می رقصیدند که سماع عارفانه مولای رومی و درویشان او در قونیه ممکنست از آن جا آمده باشد و همچنین است آیین قالی شو یان مشهد اردهال کاشان .
و در اوستا آمده است که:
ما می خواهیم پشتیبان میهن تو باشیم
ما نمی خواهیم از میهن تو جدا باشیم
نمی خواهیم از خانه مان جدا باشیم
مباد جز این ای مهر پر توان
- اوستا، مهریشت ،بند ٧٥
در جشن مهرگان بر سفره سپید و سرخ ،آتش مهرگان در آتشدان می نهند با ٧ شمع روشن و شش گلدان آفتابگردان
سرخ و زرد و نیلوفر آبی و شربت و شهد گیاه=هوم ، و میوه های مهرگان ...
انگور و انجیر و انارو ازگیل و عناب
به
خرما و خرمالو و کشمش همراه دانه ها مثل پسته و فندوق و گردو
و تخمه کدو و آفتابگردان
سیب و سنجد
لیمو و نارنج و ترنج=بالنگ
نیشکر
+
سبزی ها
+
تخم مرغ و ماهی رنگین و تنگ شراب سرخ و تنگ گلابپاش
شرینی های رنگین
گو شت و اش
اسپند و عنبر و عود و مشک و زعفران
و جشن و جشن و جشن با موسیقی و رقص و واژه ها و شعر برای مردم و با مردم
-فرامرز سلیمانی
No comments:
Post a Comment